ولسوالی پریان

پریان یکی از ولسوالیهای ولایت پنجشیر در شمال خاوری افغانستان است.[۱] این ولسوالی از انحلال و تقسیم ولسوالی حصه اول پنجشیر به وجود آمده است.[۲]

شهرستان پریان، از شمال شرق به استان‌های  بدخشان و تخار، از جنوب به استان نورستان و از غرببه شهرستان پل حصار اندراب استان بغلان و شهرستان حیصه اول پنجشیر هم سرحد است.

طبق پرسش و پاسخ از مردم محل، این شهرستان حدود  ۳۵۰۰۰ هزار نفر نفوس دارد که در بیشتر ازپنجاه قریه زندگی می‌کنند.

مردم شهرستان پریان، ۱۰۰٪ درصد تاجیکتبار، مسلمان حنفی مذهب و مردم فرهنگ دوست میباشند.

مراکز تعلیمی شهرستان پریان عبارت از لیسه کرپیتاب، لیسه نسوان امهات المومینین، لیسه یعقوبی، لیسه انوری، مکتب متوسطه پسمزار، مکتب متوسطه چمار، مکتب متوسطه آریب، مکتب متوسطه خاواک، مکتب متوسطه دو آبی، مکتب متوسطه تل، مدرسه عالی انوری و مدرسه کرپیتاب می باشد.

موقعیت جغرافیایی شهرستان پریان، این منطقه را نسبت به سایر مناطق پنجشیر متمایز ساخته است.

شهرستان پریان از سال ۱۳۸۳به بعد که جاده اسفالت در آن احداث گردید، یکی از مراکز مهمسیاحتی در سطح افغانستان قرار گرفته و سالانه صدها هزار سیاح داخلی و خارجی از آن ومخصوصا از دره مرغدل( شالروز-کوتل انجمن) بازدید می‌کنند.  

احمدشاه مسعود قهرمان ملی افغانستان نسبت سوق الجیشی این شهرستان، پریان را مرکز نظامی،سیاسی، فرهنگی و قضایی خود در زمان اشغال افغانستان توسط شوروی ها در دوره جهاد ( ۱۹۷۹-۱۹۸۹) قرار داده بود.

در دوره مقاومت اول بر علیه طالبان، این شهرستان یگانه راه اکمالاتی جبهات کابل، کوهدامن، شمالی،پروان و کاپیسا به صفحات شمال بدخشان و تاجیکستان قرار داشت. مسیر تجارت سنگ لاجوردبدخشان نیز از این شهرستان عبور می‌کند. این شهرستان دارای معادن زیادی مانند معدن زمرد وسایر سنگهای قیمتی می باشد.

.