زندگینامه سید رجب طیب اردوغان
رجب طیب اردوغان در سال ۱۹۵۴ میلادى در خانواده‌ای متدین در استانبول متولد شد. اردوغان کودکی خود را در استان ریزه واقع در سواحل دریای سیاه سپری کرد، اما در سن ۱۳ سالگی دوباره به استاتبول بازگشت. او که در خانواده‌ای فقیر و تهیدست بزرگ شده بود اکنون رئیس جمهور کشور ترکیه است.
تحصیلات
اردوغان در نوجوانی به یک مدرسه «امام - خطیب» (مدرسه علمیه معادل دبیرستان برای تربیت امام جماعت و واعظ) می‌رفت. در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، فارغ التحصیلان این مدارس علمیه تنها می‌توانستند تحصیلات عالی خود را در رشته الهیات ادامه دهند. با این حال، اردوغان ظاهراً از دانشگاه «مرمره» و دانشکده اقتصاد و علوم اداری فارغ‌التحصیل شد. برای ثبت نام در آن دانشگاه او باید اثبات می‌کرد که دیپلم دیگری جدای از مدرک فارغ‌التحصیلی مدرسه علمیه دارد.
آغاز فعالیت‌های سیاسی
اردوغان در دهه هفتاد میلادی به حزب خلاص ملی، به رهبری «استاد نجم الدین اربکان» پیوست تا زمانی که در کودتای نظامی که در سال ۱۹۸۰ علیه «عدنان مندریس» رخ داد، به دستور ارتش تمام حزب‌های سیاسی به ویژه حزب خلاص ملی منحل شد. در سال ۱۹۸۳ بار دیگر زندگی سیاسی به ترکیه بازگشت و اردوغان این بار فعالیت خود را با حزب رفاه آغاز کرد.
در سال ۱۹۹۴ میلادی حزب رفاه اردوغان را برای شهرداری استانبول کاندید کرد و توانست در انتخابات شهرداری همان سال کرسی شهرداری شهر استانبول را از آن خود کند.
حضور در شهرداری استانبول
وی تحولات بزرگی در زیرساخت‌های این شهر از جمله در حوزه حمل و نقل و محیط زیست ایجاد کرد. سه سال بعد پس از تصمیم دادگاه قانون اساسی ترکیه مبنی بر انحلال حزب رفاه ترکیه (وابسته به نجم‌الدین اربکان)، اردوغان در تجمعی اعتراضی هواداران این حزب شعری را خواند که براساس قوانین ترکیه، دعوت به خشونت و ترویج نفرت مذهبی تشخصی داده شد و شهردار استانبول به ۱۰ ماه زندان محکوم شد.
محرومیت از فعالیت سیاسی
اردوغان بیش از ۴ ماه (در اواسط سال ۱۹۹۹) در زندان ماند و همین محکومیت سبب شد تا از سمت شهرداری عزل و از شرکت در انتخابات پارلمانی نیز محروم شود.
آغاز دوباره فعالیت‌های سیاسی
اردوغان که رگه‌های قدرت‌طلبی را همان موقع هم در خود داشت، بیش از ۳ سال از صحنه سیاست دور نماند. سال ۲۰۰۱ حزب عدالت و توسعه را تأسیس کرد و یکسال بعد هم در انتخابات پارلمانی، به پیروزی چشمگیری دست یافت.
اردوغان بدلیل همان محکومیت قبلی، امکان نخست وزیری نداشت؛ بنابراین عبدالله گل نخست وزیر ترکیه شد. یکسال بعد هم بدلیل تخلفات انتخاباتی، هیئت عالی انتخابات ترکیه، ضمن ابطال انتخابات قبلی، انتخابات مجدد برگزار کرد و آن زمان بود که با اصلاح قانون، رهبران حز ب. معترض حزب جمهوری خلق، امکان حضور در انتخابات را یافتند؛ و اینگونه پس از پیروزی دوباره حزب عدالت و توسعه، اردوغان به نخست‌وزیری رسید و تا ۱۱ سال در همین پست ماند.
دوران نخست وزیری
دوره ۱۱ ساله نخست‌وزیری وی بویژه در سال‌های پایانی، دوره پر چالشی بود. یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها، اختلاف آغاز اردوغان و حزب عدالت و توسعه (AKP) با فتح‌الله گولن بود.
بحران فساد در دولت ترکیه
دسامبر ۲۰۱۳ پلیس جرایم سازمان‌یافته ترکیه در عملیاتی، حدود ۵۰ نفر از نزدیکان اردوغان را به اتهام فساد مالی، رشوه و پولشویی بازداشت کرد.
اردوغان در اولین واکنش، هواداران گولن را که در سیستم قضایی و پلیس این کشور نفوذ داشتند به توطئه در آستانه انتخابات این کشور، متهم کرد. پس از این بود که خانه‌تکانی اردوغان در پلیس و دستگاه قضایی این کشور آغاز شد. وی با تشکیل شورای عالی قضایی و رسیدگی به اتفاقات رخ داده، نزدیک به ۳۰۰ قاضی و دادستان را از سمت خود برکنار کرد. وی به سراغ پلیس و حتی محافظان خود نیز رفت و ۲۳ نفر را برکنار کرد. بیش از ۱۲۰ نیروی پلیس ترکیه نیز برکنار شدند.
به قدرت رسیدن در جایگاه ریاست جمهوری
از آنجایی که نظام حزب عدالت و توسعه به اردوغان اجازه نمی‌داد بیش از سه دوره قدرت را در اختیار داشته باشد، وی قصد داشت تا به عنوان رئیس جمهور به حکومت ادامه دهد و اول ژوئیه حزب عدالت و توسعه وی را نامزد این سمت کرد.
نخستین انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه در ۱۹ مرداد ۱۳۹۳، ۱۰ اوت ۲۰۱۴ میلادی برگزار شد و تا پیش از این رئیس‌جمهور را مجلس برمی‌گزید و رجب طیب اردوغان در نخستین انتخابات ریاست جمهوری ترکیه، با اکثریت آرا پیروز شد.
دوره ریاست جمهوری
اردوغان در انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه ۲۰۱۴ موفق شد با شکست‌دادن رقبایش، به عنوان نخستین رئیس‌جمهور این کشور با رای مستقیم مردم انتخاب شود. وی در رقابت‌های انتخاباتی‌اش همواره وعده داده بود که قصد دارد سِمت ریاست‌جمهوری را در ترکیه، از یک سمت تشریفاتی و میانجی منازعات سیاستمداران حکومتی، به یک سمت کلیدی و تأثیرگذار تبدیل کند.
رجب طیب اردوغان با کسب نزدیک ۵۳ درصد آراء در انتخابات سراسری ترکیه ۲۰۱۸ به عنوان اولین رئیس‌جمهور نظام ریاستی ترکیه برای یک دوره پنج ساله دیگر انتخاب شد.
تلاش برای کودتا علیه اردوغان
در ساعات اولیه ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۶ گروهی در ارتش ترکیه علیه دولت وقت دست به کودتا زده و معابر اصلی شهر‌های بزرگ این کشور یعنی استانبول و آنکارا از جمله پل بوسفور، تلویزیون ملی ترکیه و نیز فرودگاه‌های آن را تصرف کردند. ساعتی بعد به درخواست دولت ترکیه، پلیس وارد عمل شده و درگیری میان نیرو‌های کودتاچی و پلیس شدت گرفت. به گفته منابع نزدیک به دولت ترکیه به دنبال حضور حامیان رجب طیب اردوغان، کودتای ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۶ ناکام ماند.
به گفته برخی تحلیل‌گران سرچشمه این کودتا می‌تواند خود اردوغان باشد که می‌خواهد بدنه ارتش را از وجود مخالفان‌اش پاک‌سازی کند. این در حالی‌ست که نیرو‌های دولتی ترکیه آن را به فتح‌الله گولن از مخالفان اردوغان نسبت می‌دهند.
بنا بر برخی منابع، واشینگتن از سال ۲۰۱۳ دیگر به بعد به اردوغان به‌عنوان شریکی قابل‌اعتماد نمی‌نگریست؛ بنابراین سازمان سیا سعی کرد عملیات‌های مختلفی را نه علیه ترکیه، بلکه علیه اردوغان انجام دهد. در ماه مه و ژوئن ۲۰۱۳، جنبش اعتراضی پارک تاکسیم گزی را سازماندهی و پشتیبانی کرد. در انتخابات عمومی در ژوئن ۲۰۱۵ حزب اقلیت‌ها، HDP را تأمین مالی کرد و نظارت می‌کرد تا قدرت رئیس‌جمهور را محدود کند. این همان تاکتیک در انتخابات ماه نوامبر سال ۲۰۱۵ بود که قدرت آن را جعل کرد. سپس سازمان سیا از نفوذ سیاسی به فعالیت مخفی حرکت کرد؛ بنابراین چهار اقدام تروریستی را سازماندهی کرد تا اردوغان را ترور کند، که آخرین آن در ماه ژوئیه ۲۰۱۶ زشت بود و افسران Kemalist را مجبور به انجام کودتایی کرد که برای آن‌ها آمادگی نداشت.
پیروزی در انتخابات 2023
اردوغان در انتخابات 2023 بار دیگر و در دور دوم انتخابات پیروز انتخابات ترکیه شد.